نوروفیدبک چیست
نوروفیدبک یکی از رایج ترین شیوه های درمانی از انواع بازخوردهای عصبی- زیستی است که در عملکرد مغز انسان بواسطه امواج مغزی تغییری ایجاد می کند و موجب اصلاح الگوهای مغزی می گردد.
نوروفیدبک در واقع تمرین و فعالیت های ذهنی است که با نصب تعدادی سنسور حسی بر روی سر فرد از طریق فعالیت های سمعی-بصری، این سنسورها امواج مغزی فرد را اندازه گرفته و بر روی صحفه ی مانتیور به نمایش می دهد.
با نصب حسگرها بر روی سر بیمار گزارشی از امواج مغزی ارسالی بر روی مانتیور نشان داده می شود این امواج توسط دستگاه الگوهای مغزی را پردازش می کند بعلاوه اطلاعاتی درباره دمای بدن، فشار خون، ضربان قلب نیز به دست می آید.
این امواج مختلف؛ علم نوروفیدبک یکی از جدیدترین تکنیک ها و ابزارها در علم روان پزشکی است که به عنوان درمان مکمل برای بهبود برخی از اختلالات روانی مورد استفاده قرار می گیرد و به تنهایی اثرگذاری ندارد.
سنسورهای حسگری که به سر فرد متصل می شوند هیچ گونه اشعه یا سیگنال مخربی وارد بدن نمی کند در نتیجه درمان به روش نوروفیدبک هیچ گونه عارضه ای ندارد.
به کمک روش نوروفیدبک ضعف سیستم عصبی با امواج الکترودی، از طریق تمرین و فعالیت های ذهنی اصلاح می گردد. در این روش که درواقع نوعی بازی است که به مغز آموزش داده می شود تا بتواند امواج مغزی خود را کنترل و به شیوه ای مناسب به تنظیم در بیاورد تا مغز عملکرد بهتری داشته باشد.
روش نوروفیدبک هیچ گونه عارضه ای برای بیمار ندارد بلکه با این روش نوین قدرت تصمیم گیری، برنامه ریزی و کنترل هیجان در فرد تقویت می شود.
نوروفیدبک در درمان بیماری ها:
- درمان اختلال کم توجهی- بیش فعالی
- کم تمرکزی
- ناتوانی در یادگیری
- بیماری صرع و تشنج
- اختلال اضطرابی
- افسردگی پس از حادثه
- اوتیسم
- اختلالات سوء مصرف مواد مخدر
- درمان وسواس فکری
- درمان آسیب های مغزی
- درمان میگرن
- درمان سندرم خستگی مزمن
- درمان تیک عصبی
- افزایش انگیزه
- درمان اختلال شخصیت وسواسی-جبری
- افزایش آگاهی
- اختلال تکلم
- درمان دندان قروچه
تعداد نوروفیدبک های مورد نیاز برای هر فرد چگونه محاسبه میشود؟
تعداد جلسات درمانی برای هر فرد با فرد دیگر بنا به شرایط روانی و جسمی متفاوت است و در مراحل اولیه درمان با روش نوروفیدبک این دوره ها به صورت فشرده می باشد.
از بیمار در طی جلسات درمانی خواسته می شود تا یک بازی کامپیوتری را انجام دهد. شکلی شبیه سازی شده بروی صحفه مانیتور به نمایش داده می شود، مغز الگوهای امواج را پردازش می کند، چنانچه الگوها مناسب پیش رود بازی به سمت جلو پیش می رود و در زمان بازی به فرد امتیاز داده می شود. در غیر این صورت فرد در بازی شکست می خورد.
هر چه جلسات بیشتر پیش می رود یادگیری و بهبود بیشتری در فرد رخ می دهد. مدت زمان درمانی هر جلسه یک ساعت است و جلسات سه روز در هفته تکرار می شوند و به طور متوسط هر فرد نیاز به 40 جلسه درمان به روش نوروفیدبک دارد.
همچنین همانطور که در بالا به آن اشاره شده است این درمان هیچ گونه عارضه ای برای بیمار ندارد و روش درمانی مکمل برای بهبود سلامتی فرد است و دیگر آنکه نباید این روش را جایگزین دارو دانست.
درمان به روش نوروفیدبک را می توان برای بالابردن عملکرد ذهنی فرد نیز به کار برد. به عنوان مثال برخی از هنرمندان و یا ورزشکاران حرفه ایی از این روش برای کارایی بهتر خود استفاده می کنند. (مثلاً شطرنج بازان).
مزایای درمان نوروفیدبک
- درمان نوروفیدبک اثرات ماندگاری روی عملکرد مغز بر جای می گذارد
- برخلاف روش های دارودرمانی عوارض فیزیکی ندارد
- میزان موفقیت درمان با نوروفیدبک بسیار بالاست
- روشی آرام و بدون درد برای درمان است
- برای کودکان قابل تحمل تر است
- باعث تنظیم کلیه ی فعالیت های مغزی می شود
- معمولاً کودکان و افراد بیمار مقاومت و ترسی نشان نمی دهند
نوروفیدبک یا دوپینگ اخلاقی
بسیاری از ورزشکاران حرفه ای و تیم های ملی برای افزایش عملکرد ذهنی اقدام به استفاده از تکنیک نوروفیدبک می کنند. نوروفیدبک در بسیاری از کشورهای پیشرفته قسمتی از تمرینات ورزشکاران حرفه ای است. جالب است بدانید که برخی از سازمان های بزرگ جهانی نظیر ناسا نیز برای افزایش عملکرد ذهنی پرسنل خود از تکنیک نوروفیدبک استفاده می کنند.
اخیراً برخی از تیم های فوتبال معتبر ایتالیا و اسپانیا اعلام کرده اند از نوروفیدبک برای افزایش عملکرد مغزی و تمرکز بازیکنان خود استفاده می کنند. به همین دلیل است که از نوروفیدبک بعنوان دوپینگ اخلاقی نام می برند.
خوشبختانه این روش چندین سال است که در کلینیک های روانپزشکی و بیمارستان ها برای درمان بیماری ها بکار گرفته می شود. امروزه مراکز زیادی در تهران و شهرستان ها وجود دارند که خدمات نوروفیدبک ارایه می کنند.
منبع: وب سایت دی روان
